Najczęściej są to:

– silne stłuczenia,
– złamania górnych i dolnych kończyn,
– złamania w stawie biodrowym, w tym trudno leczące się złamania szyjki kości udowej,
– urazy głowy, wstrząśnienia mózgu, krwiaki wewnątrzczaszkowe

Unieruchomienie spowodowane upadkiem może prowadzić do dalszych komplikacji – zakrzepicy żył głębokich, zatorowości płucnej, przykurczy w stawach, odleżyn.

W przeciwieństwie do upadków osób młodych, upadki starszych zdarzają się w trakcie zwykłych czynności – wstawania, siadania, pochylania się, chodzenia. Aż 65% z tych zdarzeń ma miejsce w domu.

U ok. 25% osób występuje tak silny lęk przed ponownym upadkiem, że ogranicza poruszanie się.

W 2016r., wg Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego^[3], upadki odpowiadały za 48% zgonów osób w wieku 65+, spowodowanych zewnętrzną przyczyną. W śród osób 75+ było to aż 61%.

Jest ok. 400 przyczyn upadków. W śród nich są te związane z wiekiem i chorobami, ale są też przyczyny zewnętrzne.

• naturalna zmiana postawy i schematu chodu w starszym wieku – pochylenie tułowia do przodu, niższe podnoszenie stóp
• naturalny spadek siły oraz ograniczony zakres ruchów – po 40 roku życia następuje stały ubytek masy mięśniowej (średnio ok. 6% na dekadę) oraz siły mięśni (od 1% do 2% rocznie); przy potknięciu senior ma dużo mniejsze szanse na utrzymanie równowagi niż osoba młoda
• słabszy wzrok – wraz z wiekiem gorsze jest postrzeganie kontrastu i głębi (obraz jest mniej ostry i bardziej płaski), zawęża się również pole obserwacji
• naturalnie zwolniony czas reakcji, osłabiona koncentracja i pamięć
• choroby przewlekłe i ostre, m.in.:
  • choroby oczu (zaćma, jaskra, retinopatia cukrzycowa, zwyrodnienie plamki żółtej, etc.)
  • choroby układu ruchu (sarkopenia, osteoperoza, zwyrodnienie stawów, etc.)
  • schorzenia układu sercowo-naczyniowego powodujące zawroty głowy i omdlenia
  • choroby układu nerwowego (udar mózgu, choroba Parkinsona, etc.)
  • depresja – utrata sprawności fizycznej ze względu na rzadsze wychodzenie z domu, ale też „powłóczenie nogami” i nie zwracanie uwagi na otoczenie
• przyjmowanie niektórych leków, np. leków uspokajających, leków moczopędnych, ale także przyjmowanie wielu leków (zażywanie więcej niż 5 różnych leków dziennie znacznie zwiększa ryzyko upadku!)
• płeć – kobiety upadają od 1,2 do 2,2 razy częściej niż mężczyźni
• naturalny spadek sprawności czuciowej – starsza osoba może nie poczuć delikatnego chwiania się krzesła lub źle postawionej stopy
• niedożywienie
• przeszkody architektoniczne w mieszkaniu (zagracone mieszkanie, niedostateczne oświetlenie w nocy, śliskie podłogi, zadarty róg dywanu, wysoka wanna, etc.)
• nieodpowiednie ubranie, złe obuwie
• brak świadomości lub bagatelizowanie zagrożenia

• skonsultuj z lekarzem przyjmowane leki, szczególnie gdy zostały przepisane na różne choroby, przez kilku lekarzy
• pytaj i pogłębiaj wiedzę: Czy dany lek, dana choroba zwiększa ryzyko upadku?

Skorzystaj z listy kontrolnej. Możesz ją pobrać za darmo klikając na zdjęcie.

U osób w starszym wieku jest większe zapotrzebowanie na energię ze względu na choroby i konieczność utrzymania masy i siły mięśniowej. Dlatego dieta musi dostarczać wystarczającą ilość białka (1,0 -1,5 g białka na kilogram masy ciała dziennie), węglowodanów, tłuszczy i innych składników.
Zalecana ilość wody: 2-2,5 litra dziennie.

Jest wiele testów oraz badań oceniających ryzyko upadku. Między innymi test WSTAŃ I IDŹ, skala TINETTI, badanie FallSkip.

Na przykład:

• korzystaj z łyżki do butów o długim trzonu i mat antypoślizgowych w łazience,
• proś o pomoc przy wymianie żarówki, myciu okien lub szafek kuchennych