Jeżeli wolisz słuchać niż czytać, to ten wpis możesz również wysłuchać:

źródło: Dom Pomocy Społecznej Niezapominajka, Elbląg
źródło: Dom Pomocy Społecznej Niezapominajka, Elbląg
http://niezapominajka.domypomocy.pl/wp-content/uploads/2013/07/P1170515.jpg

Rozmawiałam niedawno ze znajomym, który zapytał mnie: „Mówisz poważnie? Terapia zajęciowa dla osób starszych? Chyba dla dzieci i osób niepełnosprawnych, ale dla osób starszych? Nie słyszałem o czymś takim…”. Kolega zdziwił się jeszcze bardziej, gdy dowiedział się, że dla seniorów są również zajęcia z integracji sensorycznej oraz zajęcia prowadzone metodą Montessori. „Po co? Czy to coś daje?” – dziwił się dalej kolega.

A korzyści z terapii zajęciowej dla osób w starszym wieku są ogromne i warto je znać. Przypomnę tylko, że terapia zajęciowa jest jedną z form rehabilitacji osób w każdym wieku. Znajduje zastosowanie w bardzo szerokim zakresie, na przykład:

  • wspomaga rozwoju dzieci,
    Mogą to być ćwiczenia motoryki małej (czyli ćwiczenia rączki), ale też wspomaganie rozwoju ruchowego, społecznego i psychicznego, dlatego wielu rodziców kojarzy terapię zajęciową z dziećmi.
  • wspiera przywrócenie sprawności fizycznej, psychicznej i społecznej osobom, które np. doznały udaru lub uległy wypadkowi,
  • służy usamodzielnieniu osób niepełnosprawnych fizycznie lub psychicznie.

Terapia zajęciowa posługuje się trzema metodami: ERGOTERAPIĄ, SOCJOTERAPIĄ I ARTETERAPIĄ.

Ergoterapia to terapia poprzez pracę i ruch. Tutaj są takie techniki jak: stolarstwo, dziewiarstwo, tkactwo, krawiectwo, ogrodnictwo, wikliniarstwo, metaloplastyka.  Technik jest wiele i każdy coś dla siebie fajnego znajdzie.

Socjoterapia wykorzystuje dobroczynne działanie grupy i towarzystwa. Gry, zabawy i przebywanie z innymi ludźmi, ale też ze zwierzętami jak w przypadku dogoterapii, są świetne dla przywrócenia radości życia i wzmocnienia psychicznego.

Arteterapia to terapia sztuką i kulturą. Taniec, teatr, choreografia, rysunek, malarstwo, dekoratorstwo, bajkoterapia, filmoterapia, muzykoterapia. Technik jest bardzo dużo i są one doskonałe na usprawnianie fizyczne, a przede wszystkim psychiczne – obniżenie stresu, depresji, rozładowanie napięć i frustracji.

To jaką konkretnie korzyć daje terapia zajęciowa osobom starszym?

Odpowiednio dobrane techniki do potrzeb oraz sytuacji seniora i właściwie zbudowany oraz realizowany plan pracy pomogą:

  • poprawić sprawność manualną, np. przy chorobach reumatycznych lub gdy wystąpiły udary,
  • poprawić sprawność ruchową,
  • ograniczyć depresję i stany lękowe,
  • spowolnić demencję,
  • wzmocnić się psychicznie i uzyskać radość życia.

Terapia zajęciowa może pomóc jak najdłużej zachować samodzielność, sprawność i dobre samopoczucie.

A jeżeli nie jest możliwe przywrócenie sprawności, to co wówczas?

Terapeuta zajęciowy pomaga wypracować funkcje zastępcze. Pokazuje, że daną czynność można wykonać inaczej. Mówi w jaki sposób dostosować otoczenie do swoich obecnych potrzeb, aby wspierało, a nie utrudniało. Terapeuta zajęciowy prezentuje również urządzenia wspomagające, które ułatwiają wykonywanie codziennych czynności.

Co jeszcze warto wiedzieć?

Terapeutą zajęciowym może być tylko osoba, która ma odpowiednie wykształcenie i uzyskała tytuł zawodowy, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia. MED.13 to oznaczenie kwalifikacji do świadczenia usług w zakresie terapii zajęciowej.

Terapeuci zajęciowi najczęściej kończą studia. Szybszym sposobem na uzyskanie uprawnień jest skończenie 2-u letniej szkoły, w której jest minimum 3000 godzin kształcenia, w tym 2000 godzin w zakresie teorii i  technik terapeutycznych. Po skończeniu 2-u letniej szkoły trzeba jeszcze zdać egzamin państwowy, dopiero wówczas uzyskuje się kwalifikacje MED.13.

Dlaczego o tym mówię? Ponieważ terapeuta zajęciowy ma ogromny zakres wiedzy. Wiedzy nie tylko z zakresu anatomii, fizjologii i patologii chorób oraz teorii i technik terapeutycznych, ale też z zakresu psychologii, prawa, pomocy społecznej. Ma kompetencje, aby pracować ze starszą osobą na wielu płaszczyznach i pomóc jej jak najdłużej zachować  samodzielność, sprawność i dobre samopoczucie.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2011 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami (Dz.U. Nr 151, poz. 896) – „ukończenie szkoły policealnej publicznej lub niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej i uzyskanie tytułu zawodowego terapeuta zajęciowy lub dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w  zawodzie terapeuta zajęciowy lub ukończenie szkoły policealnej publicznej lub niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej i uzyskanie tytułu zawodowego w zawodzie instruktor terapii zajęciowej, lub ukończenie studiów wyższych na kierunku lub w  specjalności terapia zajęciowa, obejmujących co najmniej 3000 godzin kształcenia, w tym 2000 godzin w grupie treści podstawowych i kierunkowych obejmujących wiedzę z zakresu teorii i  technik terapeutycznych, i  uzyskanie tytułu licencjata”

Gdzie szukać terapeuty zajęciowego?

Terapeuci zajęciowi na stałe są zatrudniani w placówkach Warsztatów Terapii Zajęciowej, w Dziennych Domach Pobytu, w Dziennych Domach Opieki, w DPS-ach, w ZOL-ach. Prowadzą zajęcia i warsztaty w prywatnych domach opieki, w klubach seniora, na uniwersytecie III wieku.

Terapia zajęciowa jest bardzo przyjemna i starsze osoby bardzo chętnie w niej uczestniczą. A co najważniejsze jest skuteczna w umożliwieniu bycia niezależnym i jak najdłuższego pozostawania u siebie w domu.

źródło: Pracownia Ergoterapii, Tabita
https://www.youtube.com/watch?v=WR6neU2isI8

źródło:  Lawendowy Dom Seniora, Stara Wieś
https://lawendowy.eu/ciekawostki/terapia-zajeciowa-dla-seniorow/

źródło: Radio5.tv „Sztuka leczy i integruje seniorów” – reporter Wojciech Mierzwiński, kamera/montaż: Marta Półtoraczyk
https://www.youtube.com/watch?v=XZYip5o1yJQ