Jeżeli wolisz słuchać niż czytać, to ten wpis możesz również wysłuchać:

W telewizji, w radiu, w gazetach, ale też w naszych rozmowach wybrzmiewa słowo „senior”.  Kilka przykładów: mamy Dzień Seniora, mówimy o zdrowiu seniora, potrzebach seniora, oszukaniu seniora, lekach dla seniora.

Słowo „seniorka” pojawia się rzadko. A przecież twarz starszej osoby to twarz kobiety. Wśród osób w wieku 70+ panie stanowią ponad 62%, a w grupie osób 85+ jest to już prawie 72%. To znaczna przewaga kobiet.

Nie lubię słowa „senior”. Nie lubię też słowa „seniorka”. Brzmią dla mnie nienaturalnie, nie oddają rzeczywistości. W myślach najczęściej używam słowa „signora”, czasami „donna” lub „madame”, w zależności od osobowości danej pani.

Jakie są polskie signory? Co wiemy ze statystyk i badań?

1. Czują się dłużej młode niż ich równolatki mężczyźni

Panie w grupie wiekowej 65 lat i więcej określają granicę, w której kończy się wiek dojrzały, a zaczyna starość na 65,86 lat. Panowie tę granicę ustawiają w wieku 64,69 lat. Oznacza to, że kobiety swój początek starości ustawiają o ponad rok później niż mężczyźni.

Kobiety dłużej też czują się osobami w średnim wieku. Średnia wieku, w której nazywają siebie już „starszą panią” to 72 lata. Ta sama średnia dla „starszych panów” to 68 lat.

2. Żyją aż o 8 lat dłużej niż panowie

Wg danych GUS przeciętne trwanie życia kobiet w Polsce wynosi 81,7 lat (prawie 82 lata), a mężczyzn 73,8 lat (prawie 74 lata). Kobiety w Polsce żyją dłużej od mężczyzn aż o 8 lat, co jest ewenementem w Europie.  W innych krajach mężczyźni żyją dłużej.

3. Są mniej sprawne

Kobiety żyją dłużej, ale są mniej sprawne niż mężczyźni. To one częściej upadają, częściej chorują na chorobę Alzheimera, częściej mają depresję.

Według danych Eurostatu z 2013 roku tylko 77% pań przeżywa swoje życie w zdrowiu. Ta dana dla mężczyzn wynosi w 81%, czyli żyją krócej, ale są w lepszej kondycji.

Kobiety również gorzej niż mężczyźni oceniają swój stan zdrowia. Aż 72,6% pań w wieku 65+ deklaruje, że ma długotrwałe problemy zdrowotne. Taką deklarację składa tylko 60,8% panów w wieku 65+. To prawie o 12% mniej.

4. Chętniej się uczą, niż mężczyźni

Aktywność edukacyjna osób w wieku powyżej 60 lat jest dużo niższa w porównaniu do reszty społeczeństwa. Udział w jakiejkolwiek formie edukacji deklaruje tylko 25,6% osób w wieku 60-69 lat.

Uczestnikami Uniwersytetów Trzeciego Wieku jest tylko 1% osób starszych, z czego 86% wszystkich słuchaczy stanowią kobiety.

5. Częściej w porównaniu z resztą społeczeństwa mieszkają samotnie

Aż 24% osób w wieku 65 lat i więcej prowadzi gospodarstwo jednoosobowe. A wśród osób 10 lat starszych, czyli w wieku 75 lat i więcej,  samotnie mieszka 1/3 osób (31%).

Głównym powodem singularyzacji, czyli samotnego mieszkania jest wdowieństwo. Według danych GUS, wśród osób w wieku 60 lat i więcej w małżeństwie żyje 78% mężczyzn i tylko 42% kobiet.

6. Po osiągnięciu wieku emerytalnego nie są aktywne zawodowo, ich głównym dochodem jest emerytura

Według danych GUS tylko 7,3% osób jest aktywnych zawodowo po osiągnięciu wieku emerytalnego. Wśród tych, którzy są aktywni zawodowo, panie stanowią 34,5%, większość to mężczyźni.

Ich głównym źródłem dochodu jest emerytura, 60,5% kobiet w wieku 60 lat i więcej pobiera emeryturę z ZUS.

7. Dużo częściej w porównaniu do mężczyzn myślą o swojej starości

Aż 55% kobiet w wieku 65+ myśli o swojej starości często. To aż o 17% więcej w stosunku do panów w tej samej grupie wiekowej, ponieważ 38% panów często myśli o starości.

Te wszystkie dane to statystyka. A wiadomo…ja i mój pies statystycznie mamy 3 nogi.

Starsze kobiety są mądre, pełne energii, pasji, ale też cierpliwości. Na IX Forum III Wieku Róża Thun powiedziała: „Skończyłam 60 lat i wkurza mnie, kiedy ktoś mi mówi, że wyglądam młodo. Po pierwsze, to jest nieprawda, a po drugie ja chcę wyglądać w zgodzie ze swoim wiekiem. Mnie nie jest potrzebny młodszy wygląd. Ja jestem w tej chwili znacznie mądrzejsza od tej osoby, którą byłam dziesięć czy dwadzieścia lat temu. I po prostu wiem, że taka, jaka jestem, stanowię wielką wartość”.

Wszystkiego najlepszego drogie Panie w dniu naszego święta, w Dniu Kobiet ?

Bibliografia:

CEBOS: „Polacy wobec własnej starości”, Warszawa 2012

CEBOS: Portret społeczno- demograficzny seniorów, Warszawa, 2016

GUS „Komunikat w sprawie tablicy średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn”, 25.03.2020

GUS: Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 30.06.2020); Tabela 1: Ludność wg płci i wieku w 2020r. Stan w dniu 30 czerwca.

GUS: Informacja o sytuacji osób starszych, Warszawa 2018

GUS – Notatka na posiedzenie Sejmowej Komisji Polityki Senioralnej dotyczące „Informacji Ministra Zdrowia na temat wpływu zmian demograficznych i starzenia się społeczeństwa na organizację systemu ochrony zdrowia i Narodowy Program Zdrowia”, w dniu 19.02.2016 r.

GUS: UNIWERSYTETY TRZECIEGO WIEKU – wstępne wyniki badania za rok 2014/2015

Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny „Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania”, Warszawa 2018

notatki własne z wykładów na studiach podyplomowych UMP Geriatria, gerontologia z elementami opieki paliatywnej

Rzecznik Praw Obywatelskich: O sposobach mówienia o starości, Warszawa 2012