Jesteś w obszarze OPIEKI PUBLICZNEJ – SOCJALNEJ – CAŁODOBOWEJ.
Poniżej znajdziesz opisy poszczególnych świadczeń z tego obszaru. Jeśli szukasz pełnego zestawienia, przejdź na stronę: Jakie są MOŻLIWOŚCI OPIEKI DLA OSÓB STARSZYCH W POLSCE?
TELEOPIEKA – PROGRAM GMINY
Wiele gmin prowadzi programy TELEOPIEKI dla starszych osób.
Są to zarówno maleńkie programy, w których uczestniczy 20 – 60 osób, jaki i bardzo duże, np. małopolski Tele- Anioł obejmujący kilka tysięcy osób.
Cel:
- zapewnienie możliwości samotnym, starszym osobom wezwania pomocy (np. po upadku) przez 24/7,
- umożliwienie seniorom jak najdłuższego samodzielnego i bezpiecznego funkcjonowania w domu,
- dodatkowa forma usług opiekuńczych dla podopiecznych Ośrodka Pomocy Społecznej,
zakres opieki:
- Zakres opieki w programie określa gmina. Najczęściej jest to możliwość wezwania pomocy – wciśnięcia przycisku SOS na urządzeniu przez 24 godziny 7 dni w tygodniu. Sygnał biegnie do centrum operacyjno-alarmowego lub do placówki medycznej, które po odebraniu sygnału kontaktuje się zdalnie z wzywającą pomocy osobą, a następnie postępuje wg ustalonego planu (powiadamia rodzinę/opiekunów lub jeśli jest taka konieczność wzywa służby ratownicze).
- Gmina decyduje również o wyborze urządzeń używanych w programie – mogą być to opaski, breloki, telefony, odpowiednio skonfigurowane tablety.
czas objęcia opieką:
- Ustalany przez gminę, w ramach określenia programu Teleopieki.
- Monitorowanie sygnałów SOS, czyli możliwość wezwania pomocy, jest 24/7.
warunki objęcia opieką:
- Gmina określa zasady udziału w programie. Najczęściej opieką są objęte samotne, starsze osoby z nadciśnieniem, cukrzycą lub niewydolnością krążenia.
- O to jakie są warunki przystąpienia do programu, gdzie składać wniosek należy pytać w Ośrodku Pomocy Społecznej właściwym dla miejsca zamieszkania starszej osoby lub w Urzędzie Gminy. Najczęściej wymagane są:
– wniosek wraz z uzasadnieniem (wypełnienie formularza lub napisanie podania),
– dokumenty potwierdzające stan zdrowia (zaświadczenia od lekarzy, wyniki badań, zaświadczenie o niepełnosprawności).
koszt:
Art.50, punkt 6 Ustawy o pomocy społecznej: Rada gminy określa, w drodze uchwały, szczegółowe warunki przyznawania i odpłatności za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, oraz szczegółowe warunki częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również tryb ich pobierania.
W zależności od decyzji Rady gminy może być to:
- świadczenie bezpłatne
- częściowo finansowane przez gminę (dopłata 50-80%)
- odpłatne (stała, miesięczna opłata).
MIESZKANIE CHRONIONE – WSPIERANE
Zgodnie z Ustawą o pomocy społecznej, gminy prowadzą mieszkania chronione. Są to mieszkania:
- chronione treningowe oraz
- chronione wspierane.
Mieszkania chronione treningowe przeznaczone są na przykład dla młodych ludzi, którzy rozpoczynają samodzielne życie po pobycie w rodzinie zastępczej lub dla cudzoziemców, którzy uzyskali status uchodźcy.
Mieszkania chronione wspierane dedykowane są osobom:
– niepełnosprawnym fizycznie lub z zaburzeniami psychicznymi (np. z chorobami otępiennymi),
– w podeszłym wieku lub przewlekle chorym.
Jest to alternatywa dla osób, które nie wymagają 24-o godzinnej opieki w Domu Pomocy Społecznej, a samodzielne mieszkanie staje się już problemem.
zakres opieki w mieszkaniach chronionych wspieranych:
- usługi bytowe,
- wsparcie w codziennym funkcjonowaniu, np. pomoc w przemieszczaniu się,
- poradnictwo specjalistyczne,
- możliwość utrzymania posiadanego poziomu sprawności,
- rozwijanie kontaktów społecznych, kontakt z innymi osobami.
czas objęcia opieką:
Zgodny z decyzją o skierowaniu do mieszkania chronionego. Może być to skierowanie na czas określony, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach – na czas nieokreślony.
warunki objęcia opieką:
Pobyt w mieszkaniu chronionym jest świadczeniem niepieniężnym z pomocy społecznej.
Przyznanie świadczenia następuje w formie decyzji administracyjnej po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego.
koszt:
- Pobyt w mieszkaniu chronionym jest odpłatny. Zgodnie z Ustawą o pomocy społecznej wysokość opłaty za pobyt w mieszkaniu chronionym ustala podmiot kierujący w uzgodnieniu z osobą kierowaną, uwzględniając przyznany zakres usług.
- Osoba kierowana nie ponosi opłat jeżeli jej dochód nie przekracza kwoty kryterium dochodowego.
Jak znaleźć MIESZKANIE CHRONIONE?
- Należy pytać w Ośrodku Pomocy Społecznej lub Urzędzie Gminy
- Można również skorzystać z Rejestru Jednostek Pomocy Społecznej: https://rjps.mpips.gov.pl/RJPS
DOM POMOCY SPOŁECZNEJ (DPS)
inne nazwy: DPS, można jeszcze znaleźć nazwę: Zakład Opieki Społecznej
Dom Pomocy Społecznej jest dedykowany dla osób wymagających całodobowej opieki z powodu wieku, choroby, niepełnosprawności, nie mogących samodzielnie funkcjonować w dotychczasowym miejscu zamieszkania, którym nie można zapewnić wystarczającej pomocy w formie usług opiekuńczych, a wszystkie możliwości pomocy rodzinnej i instytucjonalnej zostały wyczerpane.
W DPS jest zapewniona podstawowa opieka lekarska, ale celem placówek jest zapewnienie pensjonariuszom opieki, a nie specjalistycznego leczenia.
Domy Pomocy Społecznej są prowadzone przez:
a) jednostki samorządu terytorialnego,
b) kościół katolicki lub inny związek wyznaniowy,
c) fundacje i stowarzyszenia,
d) pozostałe osoby prawne,
e) osoby fizyczne.
Typy Domów Pomocy Społecznej:
– dla osób w podeszłym wieku,
– dla osób przewlekle somatycznie chorych,
– dla osób przewlekle psychicznie chorych,
– dla dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie,
– dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie,
– dla osób niepełnosprawnych fizycznie,
– dla osób uzależnionych od alkoholu.
Praktyką jest łączenie grup, np: osób w podeszłym wieku i przewlekle somatycznie chorych.
zakres opieki:
Dom Pomocy Społecznej zapewnia pensjonariuszom wszystkie niezbędne środki do życia i opieki. Świadczy usługi:
- bytowe: zamieszkanie, wyżywienie, odzież, etc.,
- opiekuńcze: pielęgnacja, pomoc w podstawowych czynnościach życiowych, świadczenia zdrowotne,
- wspomagające: podnoszenie sprawności, aktywizacja, wspieranie w utrzymywaniu kontaktów z rodziną oraz lokalną społecznością, pomoc w załatwieniu osobistych spraw.
Warto wiedzieć! W DPS umieszczane są osoby, które muszą zostać objęte opieką zgodnie z decyzją sądu, np. na wniosek pracowników opieki społecznej.
czas objęcia opieką:
pobyt stały lub okresowy
warunki objęcia opieką:
Złożenie wniosku do GOPS/MOPS właściwego dla miejsca zamieszkania starszej osoby.
GOPS/MOPS znajdziesz w Rejestrze Jednostek Pomocy Społecznej. Jako kryterium wyszukiwania w górnym pasku wybierz Ośrodek pomocy społecznej.
Niezbędne są poniższe dokumenty:
- Pisemny wniosek o umieszczenie w Domu Pomocy Społecznej. Mogą go złożyć:
– starsza osoba ubiegająca się o pobyt,
– opiekun prawny starszej osoby,
– w szczególnych przypadkach – pracownik pomocy społecznej.
- Dokumenty potwierdzające stan zdrowia (zaświadczenie od lekarza POZ wskazujące na konieczność całodobowej opieki, orzeczenie o niepełnosprawności, zaświadczenie od psychiatry w przypadku chorób psychicznych, etc.).
- Dokumenty potwierdzające sytuację finansową osoby kierowanej (decyzja o przyznaniu zasiłku lub wysokości świadczenia rentowo-emerytalnego).
- Pisemna zgoda na umieszczenie w DPS podpisana przez seniora lub jego opiekuna prawnego.
- Zgoda na ponoszenie opłaty za pobyt przez osobę ubiegającą się lub jej opiekuna prawnego.
- Postanowienia sądowe w przypadku umieszczania osób ubezwłasnowolnionych.
W ciągu 30 dni ośrodek pomocy społecznej wydaje decyzję. Podstawą jest wywiad środowiskowy, który przeprowadzają pracownicy pomocy społecznej w ciągu 14 dni od złożenia wniosku. Wywiad obejmuje:
– sprawdzenie sytuacji życiowej, zdrowotnej i materialnej seniora,
– wywiad środowiskowy w rodzinie seniora (u osób zobowiązanych do opieki i ponoszenia opłat za pobyt członka rodziny w DPS).
OPS przyznając miejsce kieruje seniora do placówki o odpowiednim profilu, np. dla osób przewlekle somatycznie chorych. Jeśli w DPS na terenie gminy, nie będzie miejsca i czas oczekiwania będzie długi, OPS może wystąpić z wnioskiem o miejsce w DPS w gminie zlokalizowanej jak najbliżej miejsca zamieszkania seniora.
koszt:
Pobyt w DPS jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania mieszkańca, ustalonego i ogłoszonego w formie uchwały do 31 marca każdego roku w dzienniku urzędowym przez starostę / prezydenta miasta. Uchwały te są zamieszczone w dzienniku urzędowym każdego województwa.
Zgodnie z art. 61 Ustawy o pomocy społecznej do wnoszenia opłaty zobowiązani są:
- w pierwszej kolejności mieszkaniec (kwota nie może przekroczyć 70% dochodów własnych, np. emerytury lub renty),
- w drugiej kolejności rodzina (osoby, na których spoczywa obowiązek alimentacyjny – małżonek, dzieci, wnuki, prawnuki).
Jeżeli osoby te nie mogą lub nie chcą pokryć kosztów pobytu to sfinansuje je gmina, z której osoba została skierowana do DPS. Gmina ma prawo dochodzenia zwrotu wydatków w oparciu o obowiązek alimentacyjny oraz prawo do ściągnięcia wydatków w trybie egzekucyjnym.
Jeżeli Senior w przeszłości krzywdził lub zaniedbywał rodzinę to może ona uchylić się od alimentacji zgodnie z art. 144 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz art. 64 Ustawy z 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.
Domy Pomocy Społecznej podlegają nadzorowi i kontroli wojewodów.
Jak znaleźć listę DPS dla danego województwa, powiatu, gminy?
sposób I: Rejestry DPS są zamieszczone na stronach internetowych poszczególnych wojewodów.
Tu link do rejestru DPS dla województwa mazowieckiego: https://www.gov.pl/web/uw-mazowiecki/rejest-domow-pomocy-spolecznej
sposób II: Można jest również znaleźć na stronie Rejestru Jednostek Pomocy Społecznej: https://rjps.mpips.gov.pl/
Polecam:
- http://www.dps.pl/domy/ – jeśli szukasz więcej informacji o DPS
- https://domyopieki.pl/ – tu znajdziesz sporo informacji o poszczególnych DPS
W Pomocniku znajdziesz podpowiedź jak znaleźć DPS-y na stronie domyopieki.pl
RODZINNY DOM POMOCY
inna nazwa: Rodzinny Dom Opieki, RDP
Rodzinny dom pomocy świadczy całodobowe usługi opiekuńcze i bytowe w jednorodzinnym budynku mieszkalnym, którego właścicielem lub najemcą jest osoba fizyczna lub organizacja pożytku publicznego.
Są dwa rodzaje RDP:
- rodzinny dom pomocy dla osób wymagających wsparcia z powodu wieku (dom dla osób starszych),
- rodzinny dom pomocy dla osób wymagających wsparcia z powodu niepełnosprawności.
Starsze, niepełnosprawne osoby są kierowane do domu dla osób starszych. W jednym budynku nie może być więcej niż jeden RDP.
zakres opieki:
- Zakres świadczeń jest zbliżony do oferowanych w Domu Pomocy Społecznej (DPS).
- Świadczenia uwzględniają: stan zdrowia, sprawność fizyczną i psychiczną oraz potrzeby mieszkańca.
- Są to:
– usługi bytowe (zamieszkanie, wyżywienie, środki higieny osobistej i czystości, etc.),
– usługi opiekuńcze (pomoc w kąpaniu i ubieraniu, pomoc w przyjmowaniu leków, opieka higieniczna, etc.),
– pomoc w załatwianiu spraw osobistych,
– pomoc w zakupie odzieży, obuwia i innych niezbędnych artykułów osobistych.
czas objęcia opieką:
- pobyt okresowy, tzw. przystosowawczy – trwa nie krócej niż 3 miesiące
- po okresie przystosowawczym wydawana jest decyzja na pobyt stały
warunki objęcia opieką:
- Decyzja ośrodka pomocy społecznej w sprawie skierowania do rodzinnego domu pomocy. Niezbędne do jej wydania są:
- rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadzony przez pracownika socjalnego,
- zaświadczenie lekarza POZ, uzupełnione wskazaniem pielęgniarskim dot. zakresu usług opiekuńczych,
- dowód otrzymywania emerytury, renty lub zasiłku stałego.
- Umowa ustalająca sposób świadczenia usług bytowych i opiekuńczych, podpisana przez skierowaniem do RDP.
koszt:
- Pobyt jest odpłatny do wysokości odpowiadającej miesięcznym wydatkom, ustalonym w umowie dot. prowadzenia rodzinnego domu pomocy między gminą a osobą prowadzącą RDP.
- Zgodnie z art. 61 Ustawy o pomocy społecznej do wnoszenia opłaty zobowiązani są:
- w pierwszej kolejności mieszkaniec (kwota nie może przekroczyć 70% dochodów własnych, np. emerytury lub renty),
- w drugiej kolejności rodzina (osoby, na których spoczywa obowiązek alimentacyjny – małżonek, dzieci, wnuki, prawnuki).
Jeżeli osoby te nie mogą lub nie chcą pokryć kosztów pobytu to sfinansuje je gmina, z której osoba została skierowana do DPS. Gmina ma prawo dochodzenia zwrotu wydatków w oparciu o obowiązek alimentacyjny oraz prawo do ściągnięcia wydatków w trybie egzekucyjnym.
Jeżeli Senior w przeszłości krzywdził lub zaniedbywał rodzinę to może ona uchylić się od alimentacji zgodnie z art. 144 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz art. 64 Ustawy z 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o ochronie zdrowia psychicznego.
- Opłatę za pobyt wnosi się na konto gminy.
Warto wiedzieć:
- RDP ( zależności od zasięgu działania) podlegają nadzorowi wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
- Usługi bytowe i opiekuńcze realizuje bezpośrednio osoba fizyczna prowadzącą RDP. A jeżeli RDP prowadzi organizacja pożytku publicznego to osoba, która kieruje rodzinnym domem pomocy. Osoby te mogą korzystać z pomocy innych osób, a liczba osób pomagających musi być adekwatna do potrzeb mieszkańców.
Jak znaleźć rodzinne domy pomocy w województwie, powiecie, gminie?
Rodzinne domy pomocy są wpisane do rejestru prowadzonego przez każdego wojewodę: Rejestr placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, w tym prowadzonych na podstawie przepisów o działalności gospodarczej.
Rejestry opublikowane są na stronach urzędów wojewódzkich. Poniżej link do rejestru województwa mazowieckiego: https://www.gov.pl/web/uw-mazowiecki/rejestr-placowek-zapewniajacych-calodobowa-opieke-osobom-niepelnosprawnym-przewlekle-chorym-lub-osobom-w-podeszlym-wieku-w-tym-prowadzonych-na-podstawie-przepisow-o-dzialalnosci-gospodarczej
informacje na dzień: 27.07.2020
aktualizacja: 20.05.2021